Τα βασικά σημεία του Σχεδίου Νόμου με τίτλο «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού» παρουσίασε την Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2016 ο Υπουργός κ. Α. Μπαλτάς, σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Πρόκειται για μία νέα εκδοχή νομοσχεδίου, σε αντικατάσταση του αιφνιδίως αποσυρθέντος νομοσχεδίου που κατατέθηκε τον περασμένο Ιούλιο.

Όσον αφορά το σκέλος της πνευματικής ιδιοκτησίας (Μέρος Ι), το νομοσχέδιο αποσκοπεί στην προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2014/26/ΕΕ, μέσω της εισαγωγής διατάξεων που αφορούν τη λειτουργία των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης (ΟΣΔ), ήτοι οργανισμών διαχείρισης δικαιωμάτων που ανήκουν στα μέλη τους ή ελέγχονται από αυτά ή/και έχουν οργανωθεί σε μη κερδοσκόποι βάση, Ανεξαρτήτων Οντοτήτων Διαχείρισης (ΑΟΔ), ήτοι οργανισμών που δεν ανήκουν σε δικαιούχους και έχουν οργανωθεί σε κερδοσκοπική βάση, και τη χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων (άρθρα 1-55 ΣχΝ).

Μεταξύ άλλων:

• Προβλέπεται υποχρεωτική ύπαρξη Εποπτικού Συμβουλίου με 3-5 μέλη στους ΟΣΔ το οποίο εκλέγεται από τη Γενική Συνέλευση των δημιουργών/μελών (άρθρο 10)
• Aπαλείφεται η αρχική πρόβλεψη δυνητικής προσφυγής σε διαμεσολάβηση του ΟΠΙ σε διαφορές που ανακύπτουν μεταξύ ΟΣΔ, μελών και χρηστών (άρθρο 44).
• Εισάγεται ειδική διαδικασία σύναψης συλλογικών συμβάσεων μεταξύ ΟΣΔ/ΑΟΔ και αντιπροσωπευτικών ενώσεων χρηστών για τη δημόσια εκτέλεση μουσικής σε εμπορικά καταστήματα και επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος (άρθρο 45).
• Προβλέπεται μηχανισμός επιβολής κυρώσεων με απόφαση Υπουργού και εισήγηση του ΟΠΙ σε περιπτώσεις παραβίασης της σχετικής νομοθεσίας και υποχρεώσεων από ΟΣΔ (άρθρα 47 επ.).
• Καταργείται η αρχική πρόβλεψη διορισμού Επιτρόπου σε περίπτωση σοβαρού διαχειριστικού ή οικονομικού προβλήματος ενός ΟΣΔ (άρθρο 53 του αρχικού νομοσχεδίου).
• Εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις για ΑΟΔ που έχουν δεσπόζουσα θέση στην ελληνική αγορά στην κατηγορία δημιουργών μουσικών έργων (πχ. ΑΕΠΙ). Ειδικότερα, στις οντότητες αυτές εφαρμόζονται όλες οι διατάξεις που αφορούν τους ΟΣΔ και υποχρεούνται να διαθέτουν 9-μελές εποπτικό συμβούλιο που εκλέγεται από την τακτική Γ.Σ. των μελών (άρθρα 9, 10 και 55). Η εν λόγω ρύθμιση αντικαθιστά την διάταξη του άρθρου 56 του αρχικά κατατεθέντος νομοσχεδίου, σύμφωνα με την οποία τέτοιου είδους ΑΟΔ θα έπρεπε να μετατραπούν σε ΟΣΔ, τουτέστιν να ελέγχονται από τα μέλη ή/και να οργανωθούν σε μη κερδοσκοπική βάση.

Περαιτέρω, το νομοσχέδιο εισάγει διατάξεις που άπτονται μίας σειράς σημαντικών ζητημάτων, τα οποία δεν σχετίζονται με τη συλλογική διαχείριση (άρθρα 56-58 ΣχΝ).

Μεταξύ άλλων:

• Εισάγεται ένα σύστημα ειδοποίησης και απόσυρσης περιεχομένου (notice and take down procedure) με αρμόδια μία τριμελή «Επιτροπή για τη γνωστοποίηση διαδικτυακής προσβολής δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων». Ο εισαγόμενος μηχανισμός προστασίας θέτει στο επίκεντρό του ιδίως τους παρόχους πρόσβασης (internet service providers) και φιλοξενίας (hosting providers) στο διαδίκτυο, οι οποίοι δύνανται να υποχρεωθούν σε λήψη μέτρων όπως η απομάκρυνση ή η διακοπή πρόσβασης σε συγκεκριμένο περιεχόμενο και η επιβολή προστίμου σε περίπτωση μη συμμόρφωσης (άρθρο 56).
• Εισάγεται τέλος εύλογης αμοιβής για ιδιωτική αναπαραγωγή στους υπολογιστές ύψους 2% της αξίας τους (άρθρο 58 παρ. 2 εδ. α’).
• Εισάγεται άρση απορρήτου για προσβολές πνευματικών δικαιωμάτων που τελείται στο διαδίκτυο σε βαθμό κακουργήματος (άρθρο 57 παρ. 9).
• Προβλέπεται διοικητικό πρόστιμο για παράνομη αναπαραγωγή φωνογραφημάτων σε οποιοδήποτε τεχνικό μέσο (άρθρο 58 παρ. 8).

Το νέο νομοσχέδιο θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή για την περαιτέρω συνήθη πορεία της νομοθετικής διαδικασίας.

Δείτε εδώ το μέχρι σήμερα ιστορικό του νομοσχεδίου για τη συλλογική διαχείριση: ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ: QUO VADIS?

΄Δικηγόρος πνευματικά δικαιώματα Θεόδωρος Χίου