Γράφει ο Θεόδωρος Χίου*
H ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/790 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και τα συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά και την τροποποίηση των οδηγιών 96/9/ΕΚ και 2001/29/ΕΚ –γνωστή ως Οδηγία DSM- θα αποτελέσει ορόσημο για το ελληνικό δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας, δεδομένου ότι θα επιφέρει μία εκτενή μεταρρύθμιση που θα αγγίξει αρκετά κεφάλαια του Ν. 2121/1993, όπως το κεφάλαιο των εξαιρέσεων/περιορισμών, τα συγγενικά δικαιώματα, το συμβατικό δίκαιο του δημιουργού κ. ά.
Ως γνωστόν, η προθεσμία για τη μεταφορά της Οδηγίας DSM έληξε την 7η Ιουνίου 2021 (Άρθρο 29 της Οδηγίας) και η ανωτέρω ημερομηνία παρήλθε χωρίς να ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση στην εγχώρια έννομη τάξη.
Πάντως, η προετοιμασία για την ενσωμάτωση φέρεται να έχει ξεκινήσει ήδη από το 2019, χωρίς ωστόσο να έχει δημοσιευθεί μέχρι σήμερα σχετικό νομοσχέδιο.
Ειδικότερα, μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί:
- Συγκρότηση νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, με την από 19/9/2019 υπ’ αρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΔΥΗΔ/ΔΔΑΔ/ΤΔΜΠ/489567/37656/36731/12521 Υπουργική Απόφαση, η οποία είχε ως αντικείμενο και την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/790 και η οποία προκάλεσε αντιδράσεις από την πλευρά του ΟΠΙ και ανακοινώσεις από την πλευρά του Υπουργείου. Η θητεία της Επιτροπής έληξε την 30/6/2020.
- Πρόσκληση από τον ΟΠΙ προς κάθε ενδιαφερόμενο για αποστολή απόψεων «στο πλαίσιο προετοιμασίας ενσωμάτωσης» της Οδηγίας DSM έως τις 15 Μαΐου 2020 και, κατόπιν παρατάσεως, έως τις 15 Ιουνίου 2020.
- Έκδοση Υπουργικής απόφασης (Αρ. Πρωτ. ΥΠΠΟΑ 05.05.2021/198602) για τη «Συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για την Ενσωμάτωση των Οδηγιών (ΕΕ) 2019/789 και 2019/790», της οποίας η θητεία ορίστηκε αρχικά έως τις 28/5/2021 και παρατάθηκε έως τις 30/6/2021 με νεότερη απόφαση (Αρ. Πρωτ. ΥΠΠΟΑ 233136/24.05.2021). [Update: με την από 28/6/2021 τροποποιητική απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού, οι εργασίες της θα διαρκέσουν μέχρι τις 13-07-2021, τα δε μέλη της Ομάδας Εργασίας θα βρίσκονται στη διάθεση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού μέχρι και την ψήφιση του νομοσχεδίου στο Κοινοβούλιο].
Λαμβάνοντας υπόψιν το εύρος και περιεχόμενο των προς μεταφορά διατάξεων καθώς και των λοιπών διατάξεων που εμπίπτουν στη νομοπαρασκευαστική αρμοδιότητα, η εργασία σύνταξης του νομοσχεδίου είναι αναμφίβολα απαιτητική. Είναι ενδεικτικό ότι σε επίπεδο ΕΕ έως και σήμερα, μόνον έξι από τα είκοσι επτά κράτη μέλη έχουν προβεί σε θέσπιση μέτρων μεταφοράς της Οδηγίας.
Ενδεχομένως η μη τήρηση της προθεσμίας μεταφοράς και η προετοιμασία πολλαπλών ταχυτήτων των τελευταίων δύο ετών να είναι ήσσονος σημασίας σε σχέση με τις δικαιοπολιτικές σταθμίσεις που θα καθορίσουν το περιεχόμενο του Ν. 2121/1993 μετά τη μεταφορά της Οδηγίας, σε κρίσιμους τομείς όπως η εξ αποστάσεως διδασκαλία, η αμοιβή των δημιουργών στο πλαίσιο συμβατικής εκμετάλλευσης των έργων τους, η εκμετάλλευση έργων μέσω πλατφορμών όπως το Youtube κ. ά.
Αναμένοντας λοιπόν τη δημόσια διαβούλευση επί του νομοσχεδίου, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2021 προβλέπονται να είναι θερμά για το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας.
*Ο Δρ. Θεόδωρος Χίου είναι Δικηγόρος Πνευματικών δικαιωμάτων, Ψηφιακών Τεχνολογιών και Καινοτομίας (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.), εκλεγμένος Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στη Νομική Σχολή Αθηνών (τομέας Αστικού Δικαίου) και Διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΥΠΠΟΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΟΜΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΠΟΨΕΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΟΔΗΓΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΠΙ