Mία μικρής έκτασης (αλλά σημαντική κατά τα λοιπά) τροποποίηση επέφερε ο Ν. 5105/2024 (ΦΕΚ Α΄ 61/29.04.2024) επί του γνωστού άρθ. 49 Ν. 2121/1993 για το δικαίωμα εύλογης αμοιβής συγγενικών δικαιούχων για χρήση φωνογραφημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο 86 Ν. 5105/2024 τροποποίησε την παρ. 1 του άρθ. 49 Ν. 2121/1993 με τρόπο ώστε να προβλέπεται («διευκρινίζεται»/ «αποσαφηνίζεται», κατά τη διατύπωση της ανάλυσης συνεπειών της ρύθμισης, σελ. 99 και 123) ότι γεννάται υποχρέωση για καταβολή (ενιαίας) εύλογης αμοιβής όχι μόνο στην περίπτωση αυτοτελούς χρήσης (ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης ή παρουσίασης στο κοινό) μουσικής (φωνογραφημάτων), αλλά και σε περίπτωση που το φωνογράφημα τυγχάνει χρήσης όντας ενσωματωμένο (συγχρονισμένο) σε οπτικοακουστικό έργο, όπως π.χ. μία ταινία.
Παρακάτω πίνακας με αντιπαραβολή των δύο εκδοχών του άρθ. 49 παρ. 1 Ν. 2121/1993:
|
Προϋφιστάμενη διάταξη |
Διάταξη μετά τον Ν. 5105/2024 |
|
1. Όταν υλικός φορέας ήχου που έχει νόμιμα εγγραφεί χρησιμοποιείται για ραδιοτηλεοπτική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, όπως ηλεκτρομαγνητικά κύματα, δορυφόροι, καλώδια, ή για παρουσίαση στο κοινό, ο χρήστης οφείλει εύλογη και ενιαία αμοιβή στους ερμηνευτές ή εκτελεστές καλλιτέχνες, των οποίων η ερμηνεία ή η εκτέλεση έχει εγγραφεί στον υλικό φορέα, και στους παραγωγούς των υλικών αυτών φορέων. Η αμοιβή αυτή καταβάλλεται υποχρεωτικά σε οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης των σχετικών δικαιωμάτων. Οι οργανισμοί αυτοί υποχρεούνται να διαπραγματεύονται, να συμφωνούν τις αμοιβές, να προβάλλουν τις σχετικές αξιώσεις για την καταβολή και να εισπράττουν τις σχετικές αμοιβές από τους χρήστες. |
1. Όταν υλικός φορέας ήχου που έχει νόμιμα εγγραφεί χρησιμοποιείται, είτε αυτοτελώς, είτε ενσωματωμένος σε οπτικοακουστικό έργο, για ραδιοτηλεοπτική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο, όπως ηλεκτρομαγνητικά κύματα, δορυφόροι, καλώδια, ή για παρουσίαση στο κοινό, ο χρήστης οφείλει εύλογη και ενιαία αμοιβή στους ερμηνευτές ή εκτελεστές καλλιτέχνες, των οποίων η ερμηνεία ή η εκτέλεση έχει εγγραφεί στον υλικό φορέα, και στους παραγωγούς των υλικών αυτών φορέων. Η αμοιβή αυτή καταβάλλεται υποχρεωτικά σε οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης των σχετικών δικαιωμάτων. Οι οργανισμοί αυτοί υποχρεούνται να διαπραγματεύονται, να συμφωνούν τις αμοιβές, να προβάλλουν τις σχετικές αξιώσεις για την καταβολή και να εισπράττουν τις σχετικές αμοιβές από τους χρήστες. |
Σύμφωνα με την ανάλυση συνεπειών ρύθμισης (σελ. 101), ως αιτιολόγηση της ανωτέρω διάταξης αναφέρεται ότι «δεν υπήρχε ξεκάθαρη αποτύπωση στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο ότι το δικαίωμα εύλογης αμοιβής των ερμηνευτών – εκτελεστών καλλιτεχνών και παραγωγών υλικών φορέων ήχου θα πρέπει να καταβάλλεται και όταν φορέας ήχου είναι ενσωματωμένος σε οπτικοακουστικό έργο […]». Ως μακροπρόθεσμος στόχος καταγράφεται «η διευθέτηση των ζητημάτων πνευματικής ιδιοκτησίας» (σελ. 107).
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι στην ίδια ανάλυση (Σύνοψη στόχων κάθε άρθρου, σελ. 123) αναφέρεται ότι «[σ]την προτεινόμενη διάταξη αποσαφηνίζεται ότι το δικαίωμα της εύλογης αμοιβής των ερμηνευτών – εκτελεστών καλλιτεχνών και παραγωγών υλικών φορέων ήχου υφίσταται και όταν ο υλικός φορέας ήχου που έχει νομίμως εγγραφεί χρησιμοποιείται ενσωματωμένος σε οπτικοακουστικό έργο, για ραδιοτηλεοπτική μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο», αλλά όχι για παρουσίαση στο κοινό (π.χ. χρήση του φωνογραφήματος που είναι ενσωματωμένο σε ταινία στο πλαίσιο προβολής της εντός καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος).
Συναφής με την ανωτέρω διάταξη είναι και η απόφαση του ΔΕΕ της 18ης Νοεμβρίου 2020 (υπόθεση C‑147/19) Atresmedia Corporación de Medios de Comunicación SA κατά Asociación de Gestión de Derechos Intelectuales (AGEDI), Artistas Intérpretes o Ejecutantes, Sociedad de Gestión de España (AIE) (σκ. 56 και 57), σύμφωνα με την οποία:
«το άρθρο 8, παράγραφος 2, της οδηγίας 92/100/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 1992, σχετικά με το δικαίωμα εκμίσθωσης, το δικαίωμα δανεισμού και ορισμένα δικαιώματα συγγενικά προς την πνευματική ιδιοκτησία στον τομέα των προϊόντων της διανοίας, και το άρθρο 8, παράγραφος 2, της οδηγίας 2006/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το δικαίωμα εκμίσθωσης, το δικαίωμα δανεισμού και ορισμένα δικαιώματα συγγενικά προς την πνευματική ιδιοκτησία στον τομέα των προϊόντων της διανοίας, έχουν την έννοια ότι η εύλογη και ενιαία αμοιβή, την οποία προβλέπουν οι εν λόγω διατάξεις, δεν οφείλεται από τον χρήστη οσάκις αυτός παρουσιάζει στο κοινό οπτικοακουστική εγγραφή περιέχουσα την υλική ενσωμάτωση οπτικοακουστικού έργου στο οποίο ενσωματώθηκε φωνογράφημα ή αναπαραγωγή του φωνογραφήματος αυτού.»
Πηγή: http://www.et.gr, https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/2f026f42-950c-4efc-b950-340c4fb76a24/12562244.pdf
Image by pvproductions on Freepik
Επιμέλεια ανάρτησης: Δρ. Θεόδωρος Χίου, Δικηγόρος Διανοητικής Ιδιοκτησίας, Ψηφιακών Τεχνολογιών και Καινοτομίας (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ: